گیلان| رخت خشکی بر تن شالیزارها
به گزارش ایرنا، گیلان با افزون بر ۱۴۰ هزار کیلومترمربع و با دارا بودن حدود ۳۱ درصد اراضی کشاورزی نسبت بهکل وسعت استان، بزرگترین تولیدکننده ارقام بومی و باکیفیت برنج در کشور است و با ۲۳۸ هزار هکتار اراضی شالیزاری، رتبه اول کشور را ازلحاظ سطح زیر کشت و همچنین رتبه دوم تولید برنج را دارد و سالانه یکمیلیون و ۲۰۰ هزار تن شلتوک و حدود ۷۵۰ تا ۸۵۰ هزار تن برنج سفید از اراضی شالیزاری استان برداشت میشود. سد سفیدرود یادگار برجا مانده از نیمقرن پیش؛ آب موردنیاز ۱۷۱ هزار هکتار از شالیزارهای گیلان را تأمین میکند و آب بقیه شالیزارهای استان نیز از محل رودخانهها، آببندانها و چاههای موجود تأمین میشود. طی چند سال اخیر استانهای دیگر نیز به کشت برنج اقدام کردهاند اما خشکسالیهای پیاپی در کشور و بیآبی، موجب شد که دولت بر عدمحمایت از کشت برنج غیر از استانهای شمالی تأکید ورزد؛ تصمیمی که به اعتقاد کارشناسان عقلانی است. با وجود بارشهای مناسب سال گذشته و اوایل امسال تا چندی قبل در گیلان نیز آوای کمآبی شنیده میشد؛ موضوعی که اگرچه کارشناسان معتقدند کمبود آب وجود ندارد اما اذعان میکنند که به دلیل نبود برخی زیرساختها، مشکلاتی در توزیع آب وجود دارد که کشت و کار در مزارع برنج را با دشواری مواجه ساخته است.
کمبود آب در گیلان نداریم
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقهای گیلان با بیان اینکه کمبود آب در استان نداریم، درباره احساس کمآبی را در فومن و صومعهسرا عنوان کرد و گفت: بیشترین ظرفیت دبی کانال فومنات ۳۵ مترمکعب بر ثانیه است و از سویی توسعه اراضی شالیکاری در منطقه و از سوی دیگر افت شدید جریان پایه در ۱۳۰ رودخانه منطقه فومنات، صومعهسرا و رضوانشهر برخلاف سالهای قبل دبی جریانی تونل فومن، موجب شده که علاوه بر آبرسانی اراضی شالیکاری ناگزیر به تأمین آب برای رودخانهها باشیم ازاینرو، بخشی از اراضی با تنش آبی خودنمایی میکند. مرتضی میرزایی افزود: اهتمام داریم این مشکل را از طریق ایستگاههای پمپاژ و چاهها برطرف سازیم و در سال جاری حوزه بالادست رود سفیدرود پر آب بوده و در قسمت جلگهای استان نگرانی خاصی برای کمبود آب وجود ندارد. او تصریح کرد: پیشبینی برنامه نوبتبندی پایش مدیریت توزیع آب و استقرار نیروهای گشت بازرسی بهمنظور جلوگیری از برداشت بیرویه آب در بالادست، استفاده از ایستگاههای پمپاژ در باز چرخای آب و استفاده از منابع آب زیرزمینی از اقدامات پیشبینیشده برای توزیع صحیح مدیریت آب کشاورزی در استان است.
تکمیل زنجیره آبی شالیزارهای گیلان
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان نیز با بیان اینکه بخش کشاورزی استان از ظرفیتهای مهم کشور برای تولید انواع محصولات کشاورزی محسوب میشود، گفت: گیلان، استان اول در تولید برنج باکیفیت کشور است و امسال با توجه به شرایط آب و هوایی مناسب پیشبینی میشود بالغبر ۷۵۰ هزار تن برنج سفید باکیفیت در گیلان تولید شود. علی درجانی افزود: امسال شرایط ذخیره آب سد سفیدرود مطلوب است و علاوه بر این منبع آبی، در افزون بر ۵۰ نقطه استان آببندان ها بازسازی شدهاند تا ذخیره خوبی برای تکمیل زنجیره آبی شالیزارهای استان باشند. او با اشاره به مرحله رشد و وضعیت مزارع شالیزاری استان تصریح کرد: طی روزهای گذشته در برخی از اراضی شهرستانهای مختلف تنشهای مقطعی حادثشده بود ولی بارندگیهای اخیر، در رفع تنشهای خشکی برخی شالیزارها بسیار تأثیرگذار بوده است. درجانی با هشدار به اینکه با بالا رفتن رطوبت و افزایش دما احتمال شروع بیماری بلاست برنج (گونهای قارچ که به تمام قسمتهای هوایی بوته برنج حمله میکند و نشانههای ظاهری آن بیشتر روی برگها قابلرؤیت است) در مزارع وجود خواهد داشت، مبارزه بهموقع با استفاده از سمپاشی را در جلوگیری از شیوع بیماری بسیار مؤثر ذکر کرد.
بارشهای نیمه اول تیرماه، شالیزارهای خشکیده گیلان را نجات داد
مدیرکل هواشناسی گیلان نیز گفت: استان گیلان به دلیل بارشهای مناسب ابتدای سال زراعی جاری در حوضه آبریز سد سفیدرود، از منبع کافی برای تأمین آب موردنیاز کشت برنج در مناطق تحت شبکه آبیاری برخوردار شد. محمد دادرس با اشاره به وقوع بارشهای امسال افزود: شروع نیمه دوم فصل زراعی (بهار) با بارشهای سیلابی در استان و حوضه آبریز سد سفیدرود همراه بود که چندین مورد سیلاب را به ویژه در مناطق جنوبی استان ازجمله رودبار به دنبال داشت. او با اشاره به اینکه بارش دو ماه ابتدای بهار، نوید فصل مناسبی را میداد، تصریح کرد: میانگین افزایش بارش در استان در فروردینماه برابر با ۹۳ درصد بود که این بارشهای مناسب تا حدودی کاهش بارش دریافتی در جلگه مرکزی گیلان طی فصل سرد را جبران کرد بهطوریکه بارش ایستگاههای رشت و بندرانزلی به مرز و بیش از نرمال رسید؛ بنابراین بارش در مرطوبترین و پربارش ترین استان ایران، در مطلوبترین حالت، به حد نرمال رسید. به گفته دادرس؛ بارشهای بهنگام و مؤثر خردادماه، با توجه به کاهش دبی رودخانهها و چشمهها و همچنین افت تراز آب چاهها و منابع زیرزمینی، از اهمیت ویژهای در تأمین آبِ شالیزارهای سنتی آبخورِ استان گیلان در مرحله رشد گیاه برنج برخوردار است. او بیان کرد: کاهش بارش ۷۸ درصدی خردادماه، نکته منفی در بیلان آبی استان بود بهگونهای که بخشهایی از شالیزارهای شرقی و غربی استان که بهطور عمده توسط میرابهای بومی منطقه و افراد محلی و از منابع آبی داخلی استان ازجمله رودخانهها، کانالها و انهار سنتی، مدیریت و آبیاری میشوند؛ با مشکلات و چالشهای ناشی از فقدان بارش خردادماه و خشکیدگی مزارع مواجه شدند.
